Γερμανική «σούπα» η Σύνοδος Κορυφής

Κατώτερη των περιστάσεων για ακόμη μια φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση στάθηκε ανίκανη να δώσει αποφασιστική απάντηση στην κρίση που παίρνει τη μορφή ντόμινο. Δεν κατάφερε να αποδείξει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει σωστά και μακροπρόθεσμα την κρίση χρέους στην Ευρώπη η οποία πλέον έχει και νέα μέλη στο κλαμπ των χρεοκοπημένων εκτός της Ελλάδας.
Οι κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον την ευρωπαϊκής οικονομίας μετατέθηκαν για τον Ιούνιο. Και παρά τις πομπώδεις δηλώσεις του προέδρου της ΕΕ Χέρμαν βαν Ρομπάι, ότι επιτεύχθηκε μια συνολική συμφωνία όσον αφορά τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), όλα αυτά είναι τεχνικά ζητήματα και η ουσία είναι μηδέν.

Χαρακτηριστικό της αδυναμίας της ΕΕ να δώσει λύσεις άμεσες και να σταματήσει την κερδοσκοπία των αγορών με τα ομόλογα είναι ότι στο κείμενο των συμπερασμάτων δε γίνεται καμιά αναφορά ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Ιρλανδία αλλά ούτε και στην Πορτογαλία η οποία βρίσκεται ένα βήμα πριν την προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης. Και δε γίνεται και καμιά αναφορά στις πιθανές χρεοκοπίες που μπορούν να σκάσουν σύντομα, δηλαδή στην Ισπανία και την Ιταλία.

Ολόκληρη Σύνοδος Κορυφής έγινε προκειμένου να μας θυμίσουν τι αποφασίστηκε στις 11 Μαρτίου αλλά και να προχωρήσουν και σε αλλαγές που ζήτησε το Βερολίνο. Ουσιαστικά, για ακόμη μια φορά η Μέρκελ έκανε ότι ήθελε, πήρε ότι ζήτησε και ανέβαλε τις αποφάσεις για τον Ιούνιο επειδή η ίδια το απαίτησε.
Πέρα από τη συμφωνία για το «Σύμφωνο για το Ευρώ» που είναι το πρώτο βήμα για την οικονομική διακυβέρνηση της Ευρώπης τα βασικά σημεία που αποφασίστηκαν είναι:

* Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να προχωρήσουν σε τροποποίηση της Συνθήκης της ΕΕ, ώστε να ενσωματωθούν οι αλλαγές που αφορούν στον ESM και να υπογραφεί η τροποποιημένη Συνθήκη μέχρι τα τέλη Ιουνίου.
* Η συμφωνία, όποια κι αν είναι αυτή, θα πρέπει να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια, οπότε δεν πρόκειται να ληφθούν αποφάσεις πριν λυθούν ορισμένα ζητήματα. Για παράδειγμα να γίνουν εκλογές 17 Απριλίου στη Φινλανδία, να περάσει το σκόπελο των τοπικών εκλογών στη Βεύη, η Μέρκελ και φυσικά να σταθεροποιηθεί η πολιτική κατάσταση στην Πορτογαλία.
* Η Γερμανία πέρασε το δικό της και η συνεισφορά της στον μόνιμο μηχανισμό στήριξης θα γίνει σε βάθος πενταετίας, από το 2013 και μετά.
* Ο νέος μηχανισμός θα διαθέτει 700 δισεκατομμύρια ευρώ, τα 620 δις θα είναι εγγυήσεις και τα υπόλοιπα 80 δισεκατομμύρια θα είναι καταβεβλημένα κεφάλαια. Η Γερμανία πρέπει να δώσει 22 δις και ενώ στην αρχή όφειλε να καταβάλει το 50% εφάπαξ και τα υπόλοιπα σε 3 δόσεις, με τη συμφωνία της κατάφερε να το μοιράσει σε 5 χρόνια.
* Το χειρότερο είναι ότι κατόπιν απαίτησης της Μέρκελ μειώθηκε και το αρχικό κεφάλαιο του μηχανισμού το οποίο από 40 δις που αρχικά είχε αποφασιστεί, πέφτει στα 16 δις ευρώ. Κάθε χρόνο θα καταβάλλονται 16 δις μέχρι να φτάσει το ποσό στα 80 δις ευρώ.
* Ως προς τους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση των κρίσεων, οι «27» συμφώνησαν πως ο υπάρχων θα έχει δανειοδοτική ικανότητα της τάξεως των 440 δισ. ευρώ, (έναντι 250 δισ. σήμερα) και ότι ο μόνιμος που θα τεθεί σε λειτουργία το 2013 θα έχει δανειοδοτική ικανότητα της τάξεως των 500 δισ ευρώ.
* Δεν αποφασίστηκε αν θα υπάρξει αύξηση της συνεισφοράς καθότι κάτι τέτοιο δύσκολα θα περνούσε σε κράτη που βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο.
* Επίσης, αποφασίστηκε να υπάρχει παρέμβαση του ταμείου στην πρωτογενή αγορά ομολόγων, αλλά μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις.

Όλες αυτές οι… μη συμφωνίες ενδεχομένως να δώσουν θάρρος στις αγορές να συνεχίσουν να παίζουν παιχνίδια με τα επιτόκια ενώ αναλυτές λένε ότι είναι αμφίβολο αν ο μόνιμος μηχανισμός θα καταφέρει να αξιολογηθεί με τον ανώτερο βαθμό, δηλαδή ΑΑΑ. Άλλωστε είναι άγνωστο αν τα 500 δις που φέρεται ότι μπορεί να διαθέσει για τη διάσωση των χωρών που έχουν πρόβλημα, θα φτάνουν όταν στο παιχνίδι μπει η Πορτογαλία και η Ισπανία.

Με απλά λόγια, κανείς δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένος από την επανάληψη των ευχολογίων και από την έλλειψη αποφασιστικότητας για την αντιμετώπιση του τεράστιου οικονομικού προβλήματος διότι μεγάλες χώρες και κυρίως η Γερμανία δεν έχουν αντιληφθεί ότι η κρίση μπορεί να χτυπήσει και τη δική τους πόρτα.